Umurcan GAGO (PwC İş Ortağı)
Ozan Çiğizoğlu (PwC Strateji ve Ortağı)
Nasıl ki geçen yüzyılın başında eski ticari hayat sarsıcı bir yenilikle karşı karşıya kaldıysa, bölümlü perakendeciliğin tek bir çatı altında bambaşka ve fiziksel ürünler sunmaya başlamasıyla birlikte, şimdi de satış kanallarının devri ile finans sektörü benzer bir yenilikle karşı karşıya kalıyor. fiziksel mekansal alandan dijital olana. Bu değişikliğin adı “gömülü finans”.
Modern finans piyasalarının düzenleyicileri için oyunun kuralları düne kadar açıktı. Finansal piyasalarda faaliyet gösterecek kuruluşlara lisans verilecek, lisansa sahip olanlar da asla alanlarda faaliyet göstermeyecek, sadece kendilerine tanımlanan alanda, o alanın kurallarına göre faaliyet gösterecekler. Çünkü finansal hizmetler ile diğer işletmelerin iç içe geçmesinin yarattığı sistemik riskler çok değerliydi ve küresel krizleri tetikledi. Birden fazla finansal hizmeti tek bir çatı altında sunmak bile istenmeyen bir durumdu. Hakem belirlendi, saha belirlendi, oyunun kuralları belirlendi. Mahalleler görünmez duvarlarla ayrılmıştı. Kudüs’ün antik kent düzenlemesine göre kimin hangi sokakta yaşayıp çalışacağı baştan belliydi. Başlangıç tabağı farklıydı, ana yemek tabağı farklıydı. Kitapçı kitapçıydı, züccaciye züccaciyeydi, kuyumcu kuyumcuydu ve bankacı bankacılıktı. Tabi oldukları meslek kuralları da tıpkı işyerleri gibi farklıydı. Mali düzenleyicilerin görevi, bu düzenin koruyuculuğunu korumak ve savunmaktı.
Mali bölüm değerli bir yenilikle karşı karşıya
Ancak bu sistem artık teknolojinin tetiklediği “yıkıcı yenilikler” tarafından değerli bir değişime zorlanmaktadır. Nasıl ki geçen yüzyılın başında eski ticari hayat sarsıcı bir yenilikle karşı karşıya kaldıysa, çok katlı mağazaların fiziki olarak tamamen farklı ürünleri tek bir çatı altında sunmaya başlamasıyla birlikte, şimdi finans departmanı satış kanallarının devri ile benzeri görülmemiş bir yenilikle karşı karşıyadır. fiziksel mekansal alandan dijital olana. Bu değişikliğin adı “gömülü finans”.
“Gömülü finans” kısaca bir finansal kuruluş aracılığıyla sunulan finansal hizmetlerin finansal olmayan bir kuruluşun iş ve hizmet süreçlerine entegre edilmesi olarak tanımlanabilir. Temelde çeşitli mağazalardaki işlerin fiziksel olarak finansmanı vb. biçimlerde uzun süredir hayatımızda olan bir bahis olsa da finansal hizmetlerin dijital kanallarda bir hizmet modülü olarak sunulması yeni bir kavramdır. Böylece müşteriler hizmet aldıkları ana platformdan (mağaza-mağaza) hiç ayrılmadan ilgili finansal işlerini bu platformların bir modülü olarak kullanabilirler.
Gömülü sigortacılık hizmetlerinin çeşitliliği artacak
Gömülü finansal hizmetlerde en önemli dört alanın öne çıktığını söylemek mümkündür. Gömülü ödeme hizmetlerine örnek olarak e-ticaret şirketlerindeki cüzdanlar, uygulama içi ödemeler ve oyun içi satın alımlar verilebilir. Bankalar ve fintech’lerin e-ticaret sitelerinde sunduğu “Şimdi Al Sonra Öde” (CHASÖ) hizmetleri ve alışveriş sırasında sağlanan çeşitli krediler, gömülü kredi/finansman hizmeti örnekleri arasında yer alıyor. Seyahat platformlarından bilet alımlarında seyahat sigortası yapılması, e-ticaret şirketlerinde cep telefonuna ek olarak cep telefonu sigortası sunulması gibi gömülü sigorta hizmetlerinin hacminin ve çeşitliliğinin, yeni oyuncuların piyasaya girmesine paralel olarak artması beklenmektedir. . Bazı ödeme uygulamalarında, kısmi/bölünmüş menkul kıymet alımları ve kesirlerin ödemelerden yatırımlara dönüştürülmesi gibi yerleşik yatırım hizmetleri artık emekleme aşamasında olarak adlandırılabilir.
OpenPayd’in (2021) raporuna göre, Avrupalı finansal olmayan şirketlerin %95’i beş yıl içinde yerleşik finansal hizmetler sunmayı planlıyor. PwC Strategy& Retail Banking Monitor (2022) raporuna göre, gömülü finansın 2030 yılında bankacılık sektörünün gelir havuzunun yaklaşık %15’ini ve küresel gömülü finansal hizmetlerin toplam payının %49’unu oluşturacağı iddia edilmektedir. seviyesi e-ticaret ve perakende satışlardan kaynaklanacaktır.
Gömülü finansal hizmetlerin Türkiye’de de büyük bir potansiyel sunduğunu söylemek mümkündür. PwC Strategy& tarafından 15 ülkede hazırlanan Ödemeler ve Açık Bankacılık raporuna göre Türkiye’de tüketicilerin %72’si banka dışı kuruluşlardan bankacılık hizmeti almaya açık olduklarını belirtti.
Gömülü finansın finans departmanındaki önemi artmakta olup, müşteri beklentilerindeki ve iş modellerindeki değişimler, teknolojideki gelişmeler ve finansal piyasaları serbestleştiren Açık Bankacılık gibi diğer gelişmelerin etkisiyle çeşitlenmesi ve kullanım alanlarının artması kaçınılmaz görünmektedir. Hizmetler. Banka dışı kurumların bankacılık gelir havuzuna göz dikmesiyle birlikte, bankalar için ekosistem bankacılığı veya süper uygulama gibi farklı stratejik seçenekler ön plana çıkıyor. Dünyada bunun birçok başarılı örneği var. Böylece bugüne kadar banka ya da varlık yöneticisi olarak bilinen kurumlar kendilerini fintech ve teknoloji şirketi olarak tanımlıyor.
Yasal-sistematik riskler nasıl düzenlenecek?
Peki, mali olmayan kuruluşların mali işler yani eski kitabevi, züccaciye finansman sağlamaya, finansör ise mal sağlamaya başladığı bu yeni düzenlemenin hukuki-sistematik riskleri nasıl düzenlenecek? veya finansal olmayan hizmetler ve ‘ana iş-yan iş’ ayrımı imkansız hale mi geldi? Herkes finans kurumu lisansı almak zorunda mı kalacak yoksa finansal kurum lisansı anlamını yitirecek mi? Mali lisansın doğası gereği sağladığı oligopolistik yapı tamamen ortadan kalkarsa, lisansa tabi ve dolayısıyla onun yükü altındaki kurumlar lisanstan çıkmak istemeyecek midir? Her kurumun finansal kuruluş lisansına sahip olması kaçınılmaz bir zorunluluk haline gelecekse rekabet hukuku alanında ne gibi önlemler alınacak, siber güvenlik risk sorunu nasıl çözülecek? Ayrıca, bu sorular sadece mali düzenleyicilerin soruları değildir. İnsanlığın finans dalında bugüne kadar çıkardığı ders şudur: Finansal hizmet sağlayıcıların lisanslı olması esastır.
Bunun kısa ve orta vadede değişmesi pek olası değil. Halihazırda bulunan analiz “iş ortaklığı” yani birlikte çalışma modeli olarak karşımıza çıkıyor. Düzenleyiciler, bu işbirliğine izin vermek için yönetmeliklerde reform yapıyor. Bu modelde, yerleşik finansal hizmetler için altyapı sağlayan bir finansal kuruluş ile kendi arayüzü aracılığıyla müşteriye doğrudan mal veya hizmet sağlayan işletme arasında bir paydaş bağlantısı vardır. Müşteriler her ikisinin de müşterisidir. Kuşkusuz bu modelde finansal ve finansal olmayan işler arasındaki ayrım bulanıklaşıyor. Mali düzenleyicilerin işi de giderek zorlaşıyor. Bu formülün ne kadar sürdürülebilir olduğunu elbette zaman gösterecek.
Gömülü finans ve finansal düzenleme mimarisi şaşırtıcı bir değişim yaşayacak
Bazılarının beklentisi, finansal olmayan kuruluşların da finansal kuruluş lisansı alabilmesi için düzenlemelerin değişeceği yönünde. Çok çabuk herkes bir gün finans kurumu olur. Bu, pratikte elde edilmesi çok zor olan distopik yeni bir sistemden bahsediyor. Ayrıca, Türkiye gibi finansal faaliyetlerin farklı finansal düzenleyicilere tabi olduğu ülkelerde, bu modelin daha da çok katmanlı bir zorluk yaratacağı açıktır.
Ekonomik ve teknolojik gelişmeleri takip etmek zorunda olan hukuk kurallarının gelecekte nasıl bir mali düzenleme mimarisine evrilebileceğini ve katalizör görevini nasıl yerine getirebileceğini hep birlikte göreceğiz. Bu mimarinin bugün nasıl görüneceğini tahmin etmek zor. Ancak gömülü finans ile finansal düzenleme mimarisinin finans şubesi açısından sarsıcı bir değişime uğraması gerekeceği açıkça öngörülebilmektedir.
Bildiğimiz kurumlar muhtemelen bildiğimiz yoldan çıkacak ve kendilerini yeniden tanımlayacaklar. Ve mali düzenleyiciler bildikleri kural kitaplarını yeniden yazmak zorunda kalacaklar.
